برای انجام این پژوهش، گروهی به سرپرستی “فریدریکه اشتالمن” جامعه شناس دانشگاه برن با ۱۱۳ پناهجوئی که از سال ۲٠۱۶ به این سو از آلمان به افغانستان بازگردانده شده بودن تماس گرفته و مصاحبه کرده اند.
به گفته خانم اشتالمن تنها یک نفر از ۱۱۳ پاسخگو، یعنی کمتر از یک درصد پناهجویان بازگردانده شده اعلام کرده است که قصد دارد برای همیشه در کشور خود بماند. از میان سایرین، اکثریت قریب به اتفاق تاکنون بار دیگر از افغانستان گریختهاند و بقیه نیز گفتهاند که در انتظار فرصتی برای ترک افغانستان هستند.
تحقیقات انجام شده در دانشگاه برن نشان می دهد که از سال ۲٠۱۶ تاکنون ۲۷ درصد پناهجویان بازگردانده شده از آلمان بار دیگر خود را به اروپا رسانده اند و ۴۱ درصد نیز به کشورهای همسایه مثل ترکیه، ایران و پاکستان گریختهاند. در عین حال برخی از پناهجویان نیز توانسته اند از مقررات مربوط به مهاجرت نیروهای تخصصی استفاده کنند و مدتی پس از استرداد با مراجعه به سفارت آلمان ویزای مهاجرت بگیرند و به این کشور بازگردند.
دلیل فرار دوباره پناهجویان
در ماه دسامبر سال ۲٠۱۶ مقرراتی تحت عنوان “شرایط استرداد پناهجویان” به تصویب اتحادیه اروپا رسید. آلمان از آن زمان تاکنون در مجموع ۱٠۳۵ پناهجو را پس از رد دلایل پناهندگی آن ها به افغانستان بازگردانده است.
در آلمان و افغانستان هیچ منبع رسمی سرنوشت این پناهجویان را پس از بازگشت دنبال نکرده است. دولت آلمان اعلام کرده که به پناهجویان بازگردانده شده کمک مالی برای از سرگرفتن زندگی در این کشور می پردازد، اما هیچکس از رقم این کمک ها و تعداد دریافت کنندگان آن خبر ندارد.
پژوهش دانشگاه برن نخستین تلاش در زمینه تعقیب سرنوشت پناهجویان بازگردانده شده محسوب می شود. این پژوهش از سوی نهاد خدمات اجتماعی کلیسای پروتستان (دیاکونی) و نهاد بین المللی “نان برای جهان” پشتیبانی مالی شده است.
پژوهشگران دانشگاه برن سوئیس در مصاحبه با پناهجویان به این نتیجه رسیده اند که آنها اغلب به این دلیل بار دیگر از کشور خود میگریزند که از سوی طالبان و سایر گروههای بنیادگرای اسلامی به مرگ تهدید شده اند.
Photo by HamZa NOUASRIA on Unsplash