مکتوب SEM نگرانی‌هایی درباره آینده مدرک F برانگیخت

پس از سقوط کابل به‌دست طالبان در سال ۲۰۲۱، دولت سوئیس روند اخراج اجباری پناهجویان افغانستان را متوقف کرد و صدها تن از آنان را تحت «پذیرش موقت» یا همان کارت F در کشور نگه داشت. با این حال، تحولات اخیر نشان می‌دهند که این سیاست در حال بازنگری است. در اکتبر ۲۰۲۴ برای نخستین‌بار، گروهی از پناهجویان مجرم اهل افغانستان به کشور خود بازگردانده شدند. در ادامه، در مارس ۲۰۲۵ دفتر بشردوستانه سوئیس در کابل فعالیتش را از سر گرفت؛ اقدامی که نشانه‌ای از ارزیابی تازه‌ی دولت فدرال نسبت به وضعیت امنیتی افغانستان تلقی شد.

در تاریخ ۲۰ مارس ۲۰۲۵، دبیرخانه مهاجرت (SEM) از بازنگری سیاست‌های خود در قبال پناهجویان افغانستان خبر داد. تنها دو هفته پس از آن، روزنامه‌ی معتبر Neue Zürcher Zeitung در گزارشی اختصاصی، از درز یک طرح داخلی دبیرخانه مهاجرت برای اخراج احتمالی پناهجویان پشتون‌تبار پرده برداشت. هرچند این خبر به‌طور رسمی تأیید نشد، اما نشان از تحرکات آشکار در ساختار پناهندگی سوئیس داشت.

اکنون، مکتوبی که به‌تازگی از سوی مخاطبان «سلام سوئیس» دریافت کرده‌ایم، نشان می‌دهد که این روند اخراج ممکن به مرحله اجرایی رسیده باشد.

چه در این مکتوب آمده است؟

در مکتوب رسمی که از سوی دبیرخانه مهاجرت سوئیس (SEM) به یک پناهجوی اهل افغانستان ارسال شده، آمده است:
«با تصمیم مورخ ۲۰ ژانویه ۲۰۲۱، شما در سوئیس به‌صورت موقت پذیرفته شدید، زیرا در آن زمان اجرای حکم اخراج به افغانستان، غیرقابل قبول و نامناسب ارزیابی شده بود.»
اما اکنون دبیرخانه مهاجرت با استناد به قانون فدرال اتباع خارجی و ادغام (AIG)، یادآوری می‌کند که:
«هرگاه دلایلی که منجر به پذیرش موقت شده بودند دیگر وجود نداشته باشند، این اداره موظف است پذیرش موقت را لغو کرده و دستور اجرای حکم اخراج را صادر کند (ماده ۸۴، بند ۲ قانون AIG).»
در ادامه‌ی نامه آمده است که اداره مهاجرت با توجه به تحلیل‌های تازه از وضعیت افغانستان، از اواسط آوریل ۲۰۲۵ سیاست پناهندگی خود را تغییر داده است. به‌این ترتیب، بازگشت به افغانستان در برخی شرایط خاص دوباره قابل قبول ارزیابی می‌شود.
این شرایط شامل موارد زیر هستند:

• فرد تنها (بدون خانواده) در سوئیس زندگی کند؛
• بالغ و از نظر جسمی سالم باشد؛
• و در کشور خود دارای روابط اجتماعی و خانوادگی پایدار باشد که امکان ادغام مجدد اجتماعی و شغلی را فراهم کند.

در همین نامه، SEM اعلام کرده که:
«بر اساس ارزیابی اولیه، شما دارای عواملی هستید که بازگشت به افغانستان را برایتان ممکن می‌سازد.»
همچنین در پرونده موجود، اداره مهاجرت به این نتیجه رسیده است که ادغام شما در سوئیس کافی نبوده است.

در ادامه‌ی نامه، دبیرخانه مهاجرت سوئیس (SEM) به صراحت اعلام کرده است:
«SEM در نظر دارد اقامت موقت شما را لغو کرده و اجرای حکم اخراج را دستور دهد.»

با استناد به حق قانونی «شنیده شدن» (Rechtliches Gehör)، به این فرد تا تاریخ ۲۰ ژوئن ۲۰۲۵ فرصت داده شده است تا به صورت کتبی به این تصمیم پاسخ دهد و دلایل احتمالی خود را که مخالف لغو اقامت موقت و اخراج هستند، ارائه کند.
همچنین هشدار داده شده است که:
«در صورتی که تا پایان مهلت تعیین‌شده پاسخی دریافت نشود، SEM بر اساس محتوای موجود در پرونده تصمیم‌گیری خواهد کرد.»

در پایان نامه، این امکان نیز مطرح شده که فرد می‌تواند از برنامه کمک به بازگشت داوطلبانه استفاده کند. در این زمینه، فرد می‌تواند با دفتر مشاوره بازگشت در کانتون محل اقامت خود تماس بگیرد. این مشاوره رایگان، محرمانه و اختیاری است.

Photo by Christian Lue on Unsplash