روزنامه نو زوریخ می نویسد، سال‌هاست که نام او (حسن امیرشاهی) در جوامع ایرانی در سوئیس در گردش است. شایعات زیادی درباره او وجود دارد. بسیاری از افراد از او می‌ترسند. برخی در روند پناهندگی به خاطر او سکوت می‌کنند. آنها باور دارند که اطلاعاتی از طریق این شخص به رژیمی که از آن فرار کرده‌اند، منتقل می شود.
حسن امیرشاهی، مردی که موضوع اصلی گزارش روزنامه نو زوریخ است، یک وکیل حقوقی هست که در تهران سکونت دارد. او در پاریس تحصیل کرده و سال‌ها برای سازمان‌های دولتی و نیمه دولتی در ایران کار کرده است. تاکنون مقامات سوئیسی هویت او را مخفی نگه داشته‌اند. اما حال تحقیقات این روزنامه برای اولین بار آنچه را که بسیاری از ایرانیان در این کشور پنداشته‌اند، ثابت می‌کند: حسن امیرشاهی در جمهوری اسلامی نیز برای سوئیس فعالیت می‌کند. او اطلاعاتی درباره پناهجویان ایرانی جمع‌آوری کرده و این اطلاعات را به مقامات سوئیسی ارائه می‌دهد. او (برای سوئیس) یک وکیل قابل اعتماد است.
مقامات مهاجرت سوئیس در صورتی که به اظهارات پناهندگی پناهجوی ایرانی یا مدارکی که ارائه می دهد، شک داشته باشند، (به عنوان مثال یک حکم بازداشت – اصلی هست یا خیر) از وکلا اعتمادی خود استفاده می‌کنند. در قسمت پناهجویان ایرانی، مقامات مهاجرت سوئیس با سفارت سوئیس در تهران تماس می‌گیرند. این سفارت یک وکیل اعتمادی را مامور می‌کند که در محل پرونده‌ها را مطالعه، اسناد و مدارک را بررسی و با کارشناسان در این بخش صحبت کند.
روزنامه نو زوریخ اما این کار را، یک روش حساس می خواند: چگونه چنین توضیحاتی در یک رژیم استبدادی مانند ایران امکان‌پذیر است؟ این کار چه پیامدهایی برای پناهجویان ایران به همراه دارد؟ و حسن امیرشاهی در این بین چه نقشی ایفا می‌کند؟
این رسانه به دیدار شهریار همتی در کانتون آپنتزل آوسرهودن می رود. آقای همتی در سوئیس وکیل متخصص در امور پناهندگی و مهاجرت هست که پناهجویان مختلف را در پروسه پناهندگی همراهی می کند. او می گوید، در تقریباً تمام پرونده‌هایی که او همراهی می کند، مقامات سوئیسی با یک وکیل معتمد در تهران مشورت می‌کنند. نتیجه: بیشترین درخواست‌ها رد می‌شوند. همتی می گوید:«هنوز یک جمله مثبت را در یک بررسی سفارت نخوانده‌ام».
او از کار وکلای مورد اعتماد سوئیس در تهران انتقاد کرده و معتقد است که بررسی آنها در مورد پرونده پناهجویان ایرانی در سوئیس ممکن است زندگی پناهجویان را به خطر بیندازد. او می گوید: «برای من روشن است که اطلاعات (پناهجویان) از این طریق به رژیم منتقل می‌شوند.» یعنی به همان افرادی که برخی پناهجویان از دست شان فرار کرده‌اند.
وکیل پناهندگی برن، مایکل اشتاینر، نیز نظر مشابهی دارد. اشتاینر در گذشته در دولت فدرال مسئول پروسه پناهندگی بوده و اکنون به عنوان وکیل مدافع پناهجویان ایرانی فعالیت می‌کند و آنها را در مصاحبه های پناهندگی همراهی می‌کند. او می گوید، در جلسات مصاحبه پناهندگی به مشتریان دائما تأکید می‌شود که اطلاعات به مقامات کشور مبدا آنها منتقل نمی‌شود. اشتاینر در این زمینه می‌گوید: «معمولاً در جلسات همیشه کنار مشتریانم نشسته و به این فکر می‌کنم: این (که آنها اطلاعات را به کشور مبدا نمی فرستند) واقعیت ندارد.»
مقامات سوئیس همیشه از چندین وکیل مورد اعتماد در ایران صحبت می‌کنند. اما اگر از جامعه ایرانی و در میان وکلای سوئیسی بپرسید، فقط یک نام به گوش می‌رسد: حسن امیرشاهی. شک در مورد او زیاد است.از یک سو، نزدیکی او به دولت (جمهوری اسلامی) وجود دارد. امیرشاهی در وبسایت خود با بیش از بیست سال تجربه به عنوان کارشناس و پژوهشگر در سازمان‌های دولتی و نیمه دولتی تبلیغ می‌کند. به عنوان مثال، او وزارت تجارت و شرکت‌هایی که با وزارت انرژی ایران در ارتباط هستند را می‌نامد. آیا می توان او را به عنوان یک وکیل مستقل طبقه بندی کرد؟
از سوی دیگر، مکرراً داستان‌هایی وجود دارد که شک‌ها را در مورد روش کار امیرشاهی مطرح می‌کند. وکیل همتی از پرونده خانم ایرانی که در ایران به مسیحیت گرویده و پنجاه کتاب مسیحی را وارد این کشور کرده است، صحبت می کند. زن بر اساس اظهارات خود از قبل یک وکیل در ایران استخدام کرده تا از خود دفاع کند. اما وکیل مورد اعتماد سوئیس، امیرشاهی به او باور نکرد. در نتیجه بر اساس بررسی‌های او: وکیل ایرانی این زن را اصلاً نمی‌شناسد و او هرگز (به عنوان وکیل) از خانم مورد نظر نمایندگی نکرده است.همتی، که اکنون این زن را در سوئیس نمایندگی می‌کند، می گوید. «این درست نیست.» به عنوان مدرک، او یک نامه از وکیل ایرانی نشان می دهد که در آن به فارسی تأیید می‌کند که خانم پناهجو را نمایندگی کرده است. همتی اضافه می کند: «چنین چیزهایی را همیشه تجربه می‌کنم. امیرشاهی اظهارات نادرست منتشر می‌کند.»
با این وجود دولت فدرال تا کنون این شخص را به عنوان وکیل مورد اعتماد نگه داشته است. دبیرخانه مهاجرت سوئیس (SEM) در پاسخ به انتقادات وکلای سوئیسی می نویسد: این افراد (وکلای مورد اعتماد دولت فدرال) از منافع پناهجویان دفاع می کنند. “اطلاعات سفارتی که با اظهارات پناهجویان مغایرت دارد و مخالف منافع آنهاست، به طور طبیعی مورد انتقاد قرار می‌گیرد.” SEM به طور منظم و نه تنها در زمینه ایران، اظهار کرده است که وکلای (مورد اعتماد) به شکل توهین‌آمیزی متهم می‌شوند.دادگاه اداری فدرال، که در مسائل پناهندگی تصمیم نهایی را اتخاذ می کند، همچنین چندین بار با بررسی‌های سفارت سوئیس در تهران مواجه شده است. این دادگاه به طور مکرر به این نتیجه رسیده است که این بررسی‌ها قابل اعتماد و محرمانه هستند.
حسن امیرشاهی اتهامات علیه خود را به شدت رد می‌کند. او از «اتهامات بی‌معنی» و «کمپین تخریبی» علیه خود صحبت می‌کند. او می گوید هیچ ارتباطی با دولت ایران ندارد. تصمیمات، عملکرد و ارزش‌های جمهوری اسلامی بسیار دور از ایدئولوژی‌های او هستند. به طور خاص، او قبل از انقلاب اسلامی 1979، که در آن شاه سرنگون شد، در وزارت تجارت ایران کار کرده است. او در سال 1987 فعالیت خود را در سازمان نیمه دولتی آب تهران پایان داد.
_______
در تاریخ ٢٢ آگوست ٢٠٢٠، مسعود قادری، پناهجوی کرد اهل شهرستان بوکان ایران، در شهر «اینندا» کانتون «گلاروس» سوئیس، پس از رد درخواست پناهندگی و احساس ترس از بازگشت به ایران و مجازات، خودکشی کرد و جان خود را از دست داد. دبیرخانه مهاجرت سوئیس (SEM) اسناد و مدارک و اظهارات او را قابل قبول ندانسته بود. پناهجویان در کانتون گلاروس ادعا می‌کنند که دولت سوئیس برای بررسی و راستی‌آزمایی از وکلای مورد اعتماد خود درخواست پاسخ کرده بودند. به گفته آنها، دبیرخانه مهاجرت سوئیس مدارک پناهجویان سیاسی ایرانی و اطلاعات شخصی آنها را به شخص مورد اعتماد دولت فدرال سوئیس «حسن امیرشاهی» ارسال کرده تا اصالت آنها را تایید کند.
دبیرخانهٔ مهاجرت در پاسخ به درخواست پناهندگی بسیاری از ایرانیان، نامه‌ای ارسال کرده که در آن اطلاع داده شده است که برای تصدیق اظهارات شما، دبیرخانهٔ مهاجرت سوئیس از سفارت سوئیس در تهران توضیحات دقیقتری خواسته است. گزارشات و بررسی‌های انجام شده توسط سفارت سوئیس شامل اطلاعات محرمانه هستند که ما قادر به ارائه آن به شما نیستیم.
Photo by Amin Hosseinzadeh FARDNIA on Unsplash
این مطلب بدون برچسب می باشد.