علیرضا در بهار سال ۲۰۲۱ وارد سوئیس شد. به گفته خودش در 17 سالگی مجبور به ترک کشورش و سفری سختی را پشت سر گذاشت تا خودش را به اروپا برساند. با ورود به اروپا از طریق یونان جایی که هزاران پناهجو در یک کمپ زندگی می کنند در معرض خشونت قرار گرفته بود و از این موضوع رنج می برد. علیرضا زمان اقامتش در یونان را به عنوان «سیاه چاله» از زندگی اش یاد کرده بود.
طبق تشخیص پزشکان سوئیسی، علیرضا پس از ورود به سوئیس با اختلالات تنش زای روانی پس از حوادث و خشونت ها در یونان مواجه شده بود. از طریق مقامات مهاجرت کانتون ژنو او را به مرکز نگهدای پناهجویان زیر ۱۸ سال بدون سرپرست سکونت دادند.
رادیو تلویزیون سوئیس می نویسد خانه ای که او قبلا در آن زندگی می کرد چهار سال پیش صحنه خودکشی دیگری نیز بوده است. مرد جوانی هم که در سال ۲۰۱۹ با اقدام به خودکشی به زندگی خود پایان داد، علیرضا نام داشت.
طبق گزارشات پزشکان، تصمیم به اخراج او از سوئیس نقش تعیین کننده ای در اقدام ناامیدانه علیرضا داشته است. او پس از ورود به سوئیس در وضعیت بهتری به سر میبرد. به مدرسه می رفت و در حال یادگیری زبان فرانسوی بود. دوستانش از او به عنوان یک جوان با انگیزه بالا یاد می کنند.
در یک گزارش پزشکی که رادیو تلویزیون سوئیس توانسته به آن دست پیدا کند، روانپزشکان تاکید کردند که وضعیت روانی او به لطف ادغام او بهبود یافته و اکنون می تواند خودش را برای یک آینده روشن آماده کند.
دادگاه اداری فدرال در کانتون سنت گالن تصمیم دبیرخانه مهاجرت مبنی بر اخراج علیرضا را تأیید کرد: درخواست پناهندگی وی رد شد و او باید به یونان بازگردد.
به دادگاه اداری فدرال و دبیرخانه دولتی مهاجرت قبلا در مورد خطرات این تصمیم هشدار داده شده بود. پرونده پزشکی که به آنها ارائه شده بود حاکی از آن بود که اخراج به یونان امکان خطر فشار روانی شدید را برای علیرضا به همراه خواهد داشت، زیرا یونان منشاء اصلی ضربه روحی علیرضا بوده است. در این مدرک مورد دیگری هم ذکر شده بود که “بیمار در صورت تصمیم اخراج خطر خودکشی بالایی خواهد داشت”.
دبیرخانه مهاجرت سوئیس در تصمیم خود مبنی بر عدم رسیدگی به این پرونده نوشت: “قابل درک است که برای برخی افراد به دنبال عدم پذیرش درخواست پناهندگی آنها تمایل به خودکشی ایجاد می شود. به هر صورت، ذکر خطر خودکشی به منظور وادار کردن مقامات به تجدید نظر در موضع خود صحیح نیست.”
طبق مدارکی که به دست رادیو تلویزیون سوئیس رسیده، دبیرخانه مهاجرت به علیرضا یادآوری کرده بود که او «امکان مشاوره با پزشک و در صورت لزوم ادامه درمان در یونان را دارد، جایی که زیرساختهای پزشکی لازم نیز وجود دارد». دبیرخانه مهاجرت همچنین اظهار می کند که با وجود خطر خودکشی، موضوع بر عهده پزشک معالج او بوده است که او را تا حد امکان برای خروج از سوئیس آماده کند.
طی تماس RTS با دبیرخانه مهاجرت، آنها گفتند که نمی تواند در مورد یک مورد خاص اظهار نظر کند، اما تاکید کردند که هر درخواست پناهندگی را به صورت جداگانه و مطابق با مقررات قانونی موجود مورد بررسی قرار می دهند.
خودکشی علیرضا کانتون ژنو را در شوک فرو برده است و خشم سازمان های مدافع پناهندگان و هم جامعه افغانستانی مقیم در سوئیس را برانگیخته است. گروهی از جوانان افغانستانی می گویند: «ما از تصمیم کشوری مثل سوئیس که می توانست با اعطای اقامت به یک جوان درد کشیده به او فرصتی دهد تا زندگی اش را بسازد مات و مبهوت هستیم. آنها تصمیم دارند تظاهراتی را علیه تصمیم مقامات مهاجرتی سوئیس راه اندازی کنند.
به تعقیب خبری بالا در اعتراض به مرگ علیرضا تظاهراتی از سوی پناهندگان افغانستانی مقیم ژنو و سازمان های مدافع پناهندگان در روز ۸ دسامبر ۲۰۲۲ ساعت ۱۶ در ژنو برگزار می شود:
16:00 h
le bureau de l’Hospice Général
12 cours de Rive
1204 Genève
Photo by Zander Bederi on Unsplash