تقریباً ۲۵۰ پناهجوی ایرانی در سوئیس زندگی می کنند، که به‌موجب رد خواست پناهندگی، ملزم به ترک این کشور هستند. همچنین، حدود ۹۰۰ پناهجوی ایرانی دیگر در مراحل مختلف پروسه پناهندگی در حال انتظار هستند. از زمان آغاز اعتراضات در جمهوری اسلامی در پاییز سال گذشته، سوئیس با چالشی مواجه است که چگونه باید با این افراد رفتار کند.
از لحاظ سیاسی، همبستگی (در سوئیس) عالی بوده است. در تظاهرات هایی که در زوریخ، بازل و برن برگزار شد، شعار جنبش اعتراضی ایران “زن، زندگی، آزادی” از سوی شهروندان و تعداد زیادی از سیاستمداران سوئیسی سر داده شد. نمایندگان پارلمان سوئیس به نشانه حمایت در مقابل ساختمان پارلمان در برن موهای خود را بریدند و شورای ملی “استفاده بیش از حد از زور توسط دولت ایران و اعدام تظاهرکنندگان در آغاز سال را به شدیدترین وجه” محکوم کرد.اما این اتحاد و همبستگی برای پناهجویان ایرانی، در مواجهه با مقامات سوئیسی، خیلی تاثیرگذار نبوده است. از یک سو، میزان حمایت از ایرانیان نسبت به پناهجویانی که در سوئیس پناهندگی یا پذیرش موقت دریافت می کنند به شدت کمتر است. به طور متوسط از هر ده افغانستانی و اریتره ای هشت نفر و از هر ده ایرانی فقط چهار نفر می توانند در سوئیس بمانند. از سوی دیگر، بسیاری از پناهندگان ایرانی احساس می کنند که در این قسمت با آنها رفتار ناعادلانه ای صورت گرفته است.
فشار سیاسیناتالی ایمبودن، عضو شورای ملی از حزب سبز، می گوید: «یک راه حل سیاسی برای پناهجویان ایرانی مورد نیاز است. در پاییز سال جاری، او می خواهد پیشنهادی را برای پذیرش موقت پناهجویان ایرانی – مشابه به پذیرش پناهجویان افغانستان – به پارلمان سوئیس ارائه کند( اعطای کارت اقامتی موقت نوع اف). او می گوید: «به نظر نمی رسد پناهجویان ایرانی که در سوئیس جواب منفی دریافت کرده اند، در کوتاه مدت به ایران بازگردند. بنابراین، ما می خواهیم که آنها بتوانند در میان ما ادغام شوند.»
درخواست این سیاستمدار سبز با همدردی ماریان بایندر، عضو شورای ملی نیز مواجه شد. او می گوید، «جدی ترین نقض حقوق بشر در ایران در حال وقوع است. فرستادن مردم به آنجا (ایران) غیرمنطقی است. او طرفدار یک «راه حل سخاوتمندانه» شد که به ایرانیان اجازه دهد در سوئیس کار و تحصیل کنند.
دمیان مولر از شورای کانتون ها عضو حزب FDP، از این پیشنهاد انتقاد می کند. او می گوید: «پناهجویان رد شده باید سوئیس را ترک کنند، اما از انجام این کار خودداری می شود. او می گوید ما نباید با اعطای اقامت موقت به کسانی که باید اخراج شوند، پاداش دهیم. او معتقد هست که تعمیم پذیرش موقت برای ایرانیان نیز اثر کششی و جذب پناهجویان بیشتر به سوی سوئیس ایجاد خواهد کرد.
دبیرخانه امور مهاجرت به این خبرگزاری می نویسد، در حال حاضر «هیچ وضعیت جنگ، جنگ داخلی یا خشونت عمومی» در ایران وجود ندارد، به همین دلیل اعطای اقامت موقت به پناهجویان ایرانی غیر منطقی است.Foto von Andreas Fischinger auf Unsplash